Eà©n op de acht kinderen in het West-Afrikaanse land Togo verlaat zijn dorp in de hoop zich te ontworstelen aan een uitzichtloos leven. Verleid door valse beloftes van kinderhandelaren worden zij vaak onder extreem zware omstandigheden in verafgelegen steden of buurlanden van Togo tewerkgesteld. Hier vallen zij ten prooi aan ernstige vormen van uitbuiting en misbruik, waarbij sprake is van praktijken die sterk lijken op een moderne vorm van slavernij.
Dat stelt Plan in een kritisch rapport 'Voor de prijs van een fiets' dat op de Internationale Dag van het Vermiste Kind verschijnt. Plan bepleit in dit rapport een preventieve aanpak, bijvoorbeeld door voorlichting en het opzetten van 'alert committees' van kinderen à©n ouders in de dorpen. Daarnaast bepleit de kindgerichte ontwikkelingsorganisatie dat ingrijpende herziening van wetgeving de allerhoogste prioriteit moet krijgen om de bescherming van deze kinderen te kunnen waarborgen.
Onderzoek van de Wereldgezondheidsorganisatie toont aan dat in Togo ruim 300.000 kinderen tussen 5 en 15 jaar naar verafgelegen steden of buurlanden als Benin, Nigeria, Gabon, Liberia, Ivoorkust, Kameroen of Burkina Faso worden gestuurd om te gaan werken. Niet zelden zijn hierbij familieleden of bekenden betrokken, die ouders voorhouden dat hun kinderen een kans op een beter leven wordt geboden. Met name kinderen uit plattelandsgebieden en kinderen van ouders die geen onderwijs hebben gevolgd, vormen een gemakkelijke prooi. Daarnaast worden drie keer zo veel meisjes als jongens slachtoffer van kinderhandel.
Voor de prijs van een fiets
Maar kinderen verlaten ook op eigen initiatief hun ouderlijk huis, in de hoop geld te kunnen verdienen om hun familie te ondersteunen, hun opleiding voort te zetten of eenvoudigweg consumptiegoederen te kunnen kopen. 'Veel kinderen in Togo leven in zo'n extreme armoede dat de belofte van een nieuwe fiets of de kans weer naar school te kunnen dikwijls voldoende is om in de handen van kinderhandelaren te vallen', aldus Tom Miller, directeur van Plan International. In het rapport 'Voor de prijs van een fiets' stelt Plan dat zowel de enorme armoede in Togo als culturele en traditionele factoren ertoe leiden dat kinderen, al dan niet met toestemming van hun ouders, door ronselaars worden meegenomen. Vaak zijn deze kinderen niet meer dan 'handelswaar' en staan zij bloot aan extreem moeilijke leefomstandigheden.
Traumatische ervaringen
Het rapport van Plan wijst uit dat kinderen die zijn verhandeld vaak ernstig getraumatiseerd worden door de erbarmelijke omstandigheden waarmee zij worden geconfronteerd. Kinderen tonen onaangepast of agressief gedrag en zijn dikwijls ernstig verwaarloosd. Veel kinderen lopen daarnaast het slachtoffer te worden van seksueel misbruik.
'We kwamen in Gabon aan waar ik bij een echtpaar terechtkwam. De vrouw kwam uit Togo en had een winkel, waarin ik moest gaan werken. Wat ik ook deed, mijn meesteres beledigde me vaak. Ze sloeg me en schold me uit. Als ze afwezig was, kwam haar man naar de winkel, waar hij mij lastig viel en mijn lichaam betastte', vertelt Christelle. 'Uiteindelijk heeft hij mij verkracht. Toen ik zwanger bleek te zijn, hebben ze me weggestuurd. De ambassade van Togo heeft mij geholpen naar huis terug te keren.'
Preventieve aanpak Plan
Het probleem van kinderhandel is moeilijk aan te pakken. Zolang kinderen vrijwillig meegaan kan een kinderhandelaar moeilijk worden betrapt. Daarom richt Plan zich in het bijzonder op preventie. Sinds enige jaren zet Plan in Togo en omliggende landen voorlichtingsprogramma's op om ouders, leerkrachten, dokters, maar vooral kinderen te waarschuwen voor de aanwezigheid en gevaren van kinderhandelaren. Hen wordt geleerd hoe zij actie kunnen ondernemen. Speciale 'alert committees' van kinderen en ouders worden in het leven geroepen om de kinderhandelaren en hun handlangers te signaleren en direct actie te ondernemen. Op gemeenschapsniveau ondersteunt Plan in Togo het programma 'Stop Kinderslavernij'. Dit programma ondersteunt in de dorpen bestaande organisaties en opvangcentra om extra aandacht te besteden aan de opvang van kinderen.
Ook juridisch wil Plan preventief de kinderen beschermen. Daarom dringt ze er bij de regering van Togo op aan de wetgeving zodanig aan te passen dat kinderen in Togo afdoende worden beschermd tegen misbruik.
Preventief belang geboorteregistratie
In West-Afrika wordt 55 procent van de kinderen na de geboorte niet geregistreerd. Een situatie die uitbuiting en exploitatie van kinderen nog verder in de hand werkt. Een goed functionerend en effectief systeem voor geboorteregistratie kan volgens Plan een belangrijke rol spelen in de strijd tegen kinderhandel. Het stelt politiefunctionarissen en overheidsambtenaren in staat aan de landsgrenzen identiteitscontroles te verrichten en zo de leeftijd en nationaliteit van kinderen vast te stellen. Dankzij een door Plan ondersteunde campagne zijn vorig jaar in Togo meer dan dertigduizend kinderen geregistreerd.
bron:Plan Nederland