Het onderzoek naar biomarkers is sterk in
ontwikkeling. Dat heeft grote gevolgen voor patiënten met
kanker en hun kans op een succesvolle behandeling. Zaterdag 10
maart a.s. presenteert KWF Kankerbestrijding haar nieuwste rapport
'Biomarkers en Kanker' van de Signaleringscommissie Kanker (SCK).
Hierin schetst de commissie een veelomvattend beeld van de
toepassing van biomarkers bij erfelijkheidsonderzoek, preventie,
diagnostiek, en de behandeling van kanker, nu en in de toekomst.
Ook komen de mogelijkheden, beperkingen en gevaren rondom
biomarkers aan bod. Daarnaast doet zij aanbevelingen ten aanzien
van de randvoorwaarden die nodig zijn om biomarkers van kanker zo
optimaal mogelijk te gebruiken.
Biomarkers voor kanker zijn kenmerken van
tumoren die verraden wat er in het lichaam aan de hand is.
Biomarkers kunnen worden bepaald op het tumorweefsel of in
lichaamsvloeistoffen zoals bloed of urine. Er zijn globaal drie
soorten biomarkers
voorhanden:
1) Biomarkers die iets zeggen over het
risico (een bepaalde soort) kanker te krijgen;
2) Biomarkers die in staat zijn om
bestaande tumoren op te sporen;
3) Biomarkers die nadere informatie over
de kenmerken van een aanwezige tumor kunnen verschaffen en dus iets
kunnen zeggen over het verloop van de ziekte, de keuze en het
effect van een behandeling.
Beperkingen en gevaren
Naast de nieuwe mogelijkheden, zitten er
ook risico's aan het gebruik van biomarkers. Zo is er sprake van
een beginnende wildgroei aan biomarker doe-het-zelf testen op de
commerciële markt. De kwaliteit van deze testen en de
betrouwbaarheid van de testuitslag zijn voor de individuele
gebruiker op dit moment niet te verifiëren. Daarbij komt dat
de psychosociale gevolgen voor gebruikers van de test bij een
foutpositieve uitslag niet mogen worden onderschat. Ook zijn er
ethische aspecten ten aanzien van het verzamelen en gebruiken van
genetische informatie van de bevolking.
Aanbevelingen
KWF Kankerbestrijding zal het
wetenschappelijk onderzoek naar biomarkers blijven stimuleren.
Tevens zal ze de bevolking op een juiste wijze informeren over de
mogelijkheden en beperkingen van het gebruik van biomarkers bij
erfelijkheidsonderzoek, preventie, diagnostiek en behandeling van
kanker.
KWF Kankerbestrijding doet een beroep op
overheid, ZonMw en zorgverzekeraars om te investeren in
doelmatigheidsonderzoek op het gebied van biomarkers en kanker.
KWF Kankerbestrijding vraagt de medische
beroepsverenigingen en richtlijncommissies om zich uit te spreken
over de toepassing van effectief bewezen biomarkers, zodat alle
patiënten hier baat bij kunnen hebben. Daarbij pleit ze voor
een gelijke behandeling van patiënten als het gaat om de
algemene beschikbaarheid en een goede vergoedingsregeling voor het
gebruik van biomarkers.
Het gebruik van biomarkers gaat verder dan
alleen het terrein van de gezondheidsprofessionals. Het toepassen
en interpreteren van biomarkers zal gepaard moeten gaan met een
zorgvuldige voorlichting en een goede begeleiding van zowel publiek
als patiënten en hun familie.
bron:KWF Kankerbestrijding