De Stichting Downsyndroom (SDS) heeft in Berlijn een 'Euromedia-Sonderpreis' gewonnen met haar 'exemplarische europolitische Bildungsmedium' Leren lezen om te leren praten.
De onderscheiding werd toegekend door de internationale jury die voor de tiende keer de Comenius-medailles uitreikte voor audiovisuele en multimediale producties die van bijzondere kwaliteit zijn en een rol kunnen spelen in de (volwassenen)educatie van mensen van jong tot oud(er). De cd-rom, een productie van de SDS, samen met de Erasmus universiteit en Het Kader Audiovisuele Producties, was genomineerd door de redactie van Aanschafinformatie AVM van NBD/Biblion.
De SDS was niet de enige Nederlandse winnaar; ook 'groteࢠinzenders zoals Teleac, de RVU en de Open Universiteit kregen zoà¢n 'Sonderpreis'. De stichting was wel de enige patiëntenvereniging die in de prijzen viel. Het gaat hier om een cd-rom vol praktische suggesties om kinderen die moeilijk leren praten, zoals bijvoorbeeld kinderen met Downsyndroom, al in de voorschoolse jaren, thuis dus, te leren lezen. Want daardoor gaat ook praten beter. Wanneer kinderen met Downsyndroom de moeilijkheden met hun gezondheid uit de eerste jaren goed te boven zijn gekomen wordt de taal-/spraakontwikkeling gewoonlijk hun belangrijkste probleemveld. Hoe krijg je dan die spraak op gang? Door taal niet alleen hoorbaar, maar ook zichtbaar aan te bieden, het visualiseren van taal dus. Door de kinderen te leren lezen, zelfs nog voordat ze gaan praten, hoe vreemd dat misschien ook mag klinken. Allerlei onderzoek heeft aangetoond dat dat bij kinderen met Downsyndroom al vanaf een jaar of drie goed werkt. Dat allereerste stukje leesvaardigheid kan dan worden gebruikt om de productie van spraak te vergroten, de zinsbouw te oefenen en de uitspraak te verbeteren. Het gaat hier dus primair om lezen om het praten. Maar in Nederland gebeurt dat nog maar hoogst zelden.
Globaalmethode
Het is al meer dan twintig jaar bekend dat dat vroegtijdig leren lezen met name bij kinderen met Downsyndroom bij voorkeur dient te gebeuren volgens à©à©n bepaalde methode, een à¢globaalmethodeà¢. Dat wil zeggen: eerst de woorden en later pas de letters. Twee punten maken dat allemaal nogal ongewoon:
ࢢ uitgerekend kinderen met Downsyndroom eerder leren lezen dan kinderen die dat niet hebben;
ࢢ de voor de Nederlandse praktijk van dit moment vaak minder gebruikelijke globale aanpak.
Dat maakt weer dat er grote behoefte is aan overtuigend en vooral ook duidelijk instructiemateriaal. En dat is nu precies waar dit nieuwe, op wereldschaal zelfs unieke SDS-product voor ontwikkeld is.
Wat is er zo bijzonder aan?
Deze cd biedt niet alleen uitleg, argumentatie, voorwaarden en à¢spelregelsࢠvan de methode, maar ook een enorme hoeveelheid goed herkenbare tips voor de praktijk. Dat laatste gebeurt op een heel bijzondere manier: door het in de tijd volgen van de ontwikkeling van een drietal kinderen met Downsyndroom, bij twee daarvan zelfs vanaf de peuterleeftijd, tot ver in hun tienertijd. Om de gebruiker de loop van het leerproces zo goed mogelijk duidelijk te maken is een selectie gemaakt uit een uitgebreid videoarchief. De gekozen opnamen tonen goed hoe de diverse oefeningen in de praktijk zouden kunnen verlopen. Heel belangrijk is dat het kind nog NIET hoeft te kunnen praten!
Het primaire doel van het op de cd voorgestelde leerproces is: de verbetering van de spraak. Het leren lezen als zodanig is daaraan ondergeschikt.
bron:Erasmus Universiteit