Op maandag 28 november aanstaande ontvangt prof. dr. P.W.N.M. van Leeuwen, hoogleraar Homogene Katalyse aan de Universiteit van Amsterdam, de Hollemanprijs 2005 van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW). De Hollemanprijs wordt eenmaal in de vijf jaar toegekend voor hoogwaardig onderzoek op het terrein van de organische chemie. Van Leeuwen krijgt deze prijs vanwege zijn baanbrekend onderzoek op het brede terrein van de homogene katalyse en organometaalchemie waarmee hij, volgens de KNAW, nieuwe wetenschappelijke concepten en inzichten heeft ontwikkeld die mede aanleiding hebben gegeven tot belangrijke industriële doorbraken.

De homogene katalyse kan in grote mate bijdragen aan meer duurzame en milieuvriendelijke industriële processen. Hier heeft Piet van Leeuwen belangrijke fundamentele bijdragen aan geleverd, die van groot praktisch belang zijn. Met homogene katalyse is het mogelijk chemische processen aanmerkelijk sneller, efficiënter en effectiever in te richten, zodat die veel minder energie vereisen en minder afvalstoffen produceren.

Van Leeuwens grote bijdrage aan het vakgebied is dat hij vanuit een langetermijnvisie nieuwe concepten voor homogene katalyse weet te bedenken die wetenschappelijk baanbrekend zijn. Maar ook levert hij kennis die van belang is voor industriële toepassingen, zoals de hydroformylering van propeen en het Shell-polyketonproces. In het hydroformyleringsproces worden producten gemaakt die als bouwsteen kunnen fungeren bij tal van chemisch belangrijke toepassingen. Voorbeelden daarvan zijn milieuvriendelijke componenten van wasmiddelen of bouwstenen van kunststoffen. Een voorbeeld van zon kunststof is Polyketon, een polymeer waarin koolmonoxide en ethyleen aan elkaar worden geregen. De belangrijke rol die homogene katalyse bij de synthese van een groot aantal industriële producten inneemt, is volgens de KNAW ook te danken aan Van Leeuwens specifieke inzet. Zo hebben de resultaten van zijn onderzoek geleid tot dertig patenten.

Piet van Leeuwen (1942) is na zijn studie en promotie aan de Universiteit van Leiden in 1967 in dienst getreden van Shell Research te Amsterdam. Hij is bij uitstek een deskundige op het terrein van het katalysatorontwerp en de scheiding van de katalysator van het reactiemengsel. Als hoogleraar aan de Universiteit van Amsterdam heeft Van Leeuwen vanaf 1989 verder onderzoek gedaan op dit terrein, hetgeen resulteerde in circa driehonderd artikelen in gerefereerde wetenschappelijke tijdschriften. In de periode 2002-2005 was hij naast zijn UvA-hoogleraarschap deeltijdhoogleraar industriële homogene katalyse aan de Technische Universiteit Eindhoven. Sinds 2004 is hij als groepsleider verbonden aan het ICIQ, een internationaal instituut op het terrein van de homogene katalyse en supramoleculaire chemie te Tarragona in Spanje.

De scheikundige A.F. Holleman (1859-1953), lid van de Akademie, heeft in 1952 het Nederlands Fonds voor Chemie in het leven geroepen. Uit dit fonds, dat door de KNAW wordt beheerd, wordt vanaf 1959 om de vijf jaar de Hollemanprijs toegekend aan een Nederlander die voortreffelijk onderzoek op chemisch gebied heeft verricht. De Hollemanprijs 2005 wordt op maandag 28 november a.s. om 16.00 uur uitgereikt tijdens een bijzondere zitting van de Afdeling Natuurkunde van de KNAW in het Trippenhuis in Amsterdam.

bron:KNAW

Bekijk ook deze populaire persberichten

Trending

Popular