Zaterdag kwamen 35 duizend katholieke jongeren bijeen in de Amsterdamse ArenA, het merendeel aanhangers van de zogenoemde Neokatechumenale Weg, à©à©n van de snelst groeiende nieuwe lekenbewegingen binnen RK-Kerk. In de bisdommen Haarlem en Roermond bestaan inmiddels speciale seminaries van de Weg. De verantwoordelijke bisschoppen hebben grote verwachtingen van de beweging.
Het Neokatechumenaat, zoals de beweging ook wel genoemd wordt, streeft naar vernieuwing van het geloofsleven in parochies. Kort gezegd wil de beweging kerkleden tot hernieuwing van hun doopsel brengen. Dat gebeurt via een gefaseerd traject van gemiddeld acht àƒÆ’ tien jaar, waarin catechese en evangelisatie centraal staan.
Sekte?
Helemaal onomstreden is het Neokatechumenaat niet. Op sommigen maakt het jarenlange, intensieve contact in de kleine groep een sektarische indruk. Betrokkenen benadrukken echter dat de activiteiten puur als een dienst aan de pastoor en de parochie moeten worden gezien. Van geheimzinnigheid of van een speciale ´Kerk binnen de Kerk' is volgens hen totaal geen sprake.
Vruchten van het geloof
De ingewikkelde naam van de beweging verwijst naar de vroegchristelijke kerk. 'Catechumenen' waren jonge bekeerlingen die voorbereid werden op hun doop. Zij kregen niet alleen onderwijs in het geloof, maar moesten ook vruchten van het geloof in hun leven laten zien, aldus de oprichters van de Neokatechumenale Weg. Om invulling te geven aan de ´vruchtbare kant' van het neokatechumenaat laten hele gezinnen zich naar andere landen uitzenden om in parochies kleine groepen te vormen, waarin bijbelstudie, de viering van de eucharistie en onderlinge gemeenschap centraal staan.
Priesters en seminaristen
In de loop der jaren heeft ook een groot aantal priesters en seminaristen zich bij de beweging aangesloten. Tevens werden mannen met een priesterroeping in staat gesteld opgeleid te worden aan een groeiend aantal seminaries dat met de Neokatechumenale Weg verbonden is.
Neokatechumenale seminaries in Nederland
Nederland maakte voor het eerst kennis met het Neokatechumenaat via het bisdom Haarlem, dat een aantal jaren geleden een seminarie voor de beweging oprichtte. Het betreft het internationaal missionair diocesaan grootseminarie Redemptoris Mater. De beweging is in het bisdom Haarlem gevestigd in Nieuwe Niedorp, vanwaar studenten studeren aan het grootseminarie van het bisdom Haarlem in Vogelenzang. Inmiddels zijn er zo'n twintig priesters van het Neocatechumenaat in Noord-Hollandse parochies werkzaam. In het bisdom Roermond heeft bisschop Wiertz eind februari in Rolduc een soortgelijk seminarie geopend. De studenten die daar afstuderen worden priester van het bisdom Roermond. De nieuwe opleiding wordt op dit moment louter door buitenlandse studenten bezocht.
De statuten van de Neokatechumenale Weg zijn pas in juni 2002 officieel goedgekeurd door het Vaticaan. In een communiquà© van de Pauselijke Raad voor de Leken luidde het destijds: "In het kielzog van de vernieuwing die teweeg is gebracht door het Tweede Vaticaans Concilie, plaatst de Weg zich in dienst van diocesane bisschoppen en parochiepriesters. De Weg biedt zich aan als een middel om het sacrament van het doopsel opnieuw te ontdekken. Het biedt tevens de mogelijkheid tot permanente opleiding in het geloof, aan gelovigen die in hun leven de rijkdom van de christelijke initiatie nieuw leven in wensen te blazen door dit traject van catechese en bekering te volgen. De Neokatechumenale Weg is bovendien een instrument voor de christelijke initiatie van volwassenen die zich voorbereiden op het doopsel."
De erkenning van de Neokatechumenale Weg is overigens moeizaam verlopen doordat het Vaticaan de verhouding van de priesters tot de leken binnen de organisatie onduidelijk vond. Rome eiste dat in de statuten uitdrukkelijk vermeld zou worden dat de organisatie het gezag van de priesters van de RK-Kerk zouden erkennen en dat haar priesters zouden gehoorzamen aan de kerkleiding. In het communiquà© van de Raad voor de Leken wordt dit als volgt verwoord: "Dit proces van het opstellen en evalueren van de statuten heeft een periode beslagen waarin de Heilige Stoel zich een beeld heeft gevormd van de bedoelingen en verrichtingen van de Neokatechumenale Weg. De normen die nu zijn goedgekeurd dienen om de praktijk van de Neokatechumenale Weg en haar verankering in de kerkelijke structuur te reguleren. Ze vormen tevens een behulpzame richtlijn voor alle pastors van de Kerk die neokatechumenale gemeenschappen op vaderlijke en waakzame wijze willen vergezellen."
De semenaris in Nederland, onder meer in Nieuwe Niedorp, zijn overigens gesticht zonder dat de trouw en gehoorzaamheid aan de kerkleiding duidelijk was.
bron:RKK