Laagdrempelige opvanginitiatieven van
kerk- en buurtwerk, inloophuizen, drugs- en straatpastoraat worden
in toenemende mate gebruikt door psychisch kwetsbare mensen. Bij de
helft van de onderzochte voorzieningen vormt deze groep de
overgrote meerderheid van het totale aantal bezoekers. Dat blijkt
uit een onderzoek dat onder auspiciën van Kerk in Actie is
uitgevoerd onder 20 opvangplekken.
Overhandiging aan Ministerie van VWS
“Het rapport komt op een uitstekend
moment nu op 1 januari 2007 de wet WMO in werking is getreden.
Mensen met een psychische handicap zijn soms achtergesteld. De tijd
is rijp om gezamenlijk de positie van deze groep mensen te
versterken.”Dat zei mevrouw Tiems, beleidsmedewerker bij het
ministerie van VWS aan wie het onderzoeksrapport Gewoon gastvrij
werd overhandigd tijdens een bijeenkomst in het Protestants
Landelijk Dienstencentrum in Utrecht op vrijdag 2 maart. Zij
beloofde met einig zendingsdrang het rapport onder de aandacht te
brengen van de beleidsmakers.
Kerken blijven omzien naar kwetsbare
mens
Mevrouw Ria de Jong, lid van het moderamen
van de Protestantse Kerk Nederland, die ook een exemplaar van het
rapport kreeg overhandigd benadrukte de rol van de kerken.
“Beleidsmakers van de kerk moeten blijven omzien naar de
kwetsbare mens en oog hebben voor de noden en vragen van deze
groep. Zowel vanuit de landelijke kerk als vanuit de plaatselijke
gemeenten kunnen wij handelen als pleitbezorgers en de aandacht
voor deze groep blijven versterken. Wij moeten hen een plaats
blijven bieden waar ze terecht kunnen voor een praatje en even tot
zich zelf kunnen komen”, aldus De Jong
Steeds meer psychisch kwetsbaren
De groep mensen met een psychische
handicap bepaalt steeds meer de sfeer en het klimaat in de
opvanginitiatieven. Soms blijven daardoor andere bezoekers weg
omdat ze zich minder thuis voelen. Medewerkers en vrijwilligers
krijgen steeds meer te maken met lastige situaties. Het gevolg is
dat er of strengere regels ten aanzien van de onderlinge omgang en
het gebruik van genotsmiddelen worden vastgesteld of juist amper
regels worden opgelegd om drempeloze opvang te realiseren.
Meer aandacht nodig voor deze groep
Centrale aanbeveling van het onderzoek is
dat er zowel binnen als buiten de opvangvoorzieningen meer aandacht
voor deze groep kwetsbaren nodig is die het niet lijkt te redden in
de steeds individualistischer maatschappij. Er is meer geld nodig
voor professionele ondersteuning, de aanstelling van extra
beroepskrachten en voor deskundigheidsbevordering van vrijwilligers
in de opvangcentra. Daarnaast moet de overheid zorgen voor meer
gespecialiseerde vormen van hulpverlening en opvang zodat de
bestaande initiatieven worden ontlast.
Risico's van eenzijdigheid en onvoldoende
toegerust
Veel inloophuizen zijn eigenlijk niet
voldoende toegerust om psychisch kwetsbare mensen op te vangen. Er
is onvoldoende deskundigheid aanwezig om echt iets voor ze te
kunnen doen. De opvangcentra komen steeds minder toe aan waar ze
eigenlijk voor bedoeld zijn: er in principe zijn voor iedereen die
behoefte heeft om samen met anderen 'een bakkie te doen' en zo
een stukje buurtgemeenschap te bieden.
Betaalde beroepskrachten van belang
Uit het onderzoek komt verder naar voren
dat initiatieven met een betaalde beroepskracht er beter in slagen
om mensen met een psychische handicap te betrekken bij hun
activiteiten, hen aandacht te geven en op te vangen. Deze taak
wordt steeds moeilijker gezien de veranderende samenstelling van de
bezoekersgroep. Alle initiatieven hebben contact met de GGZ vooral
voor het inwinnen van advies bij de omgang met deze doelgroep.
Instellingen meer samenwerken
Volgens de onderzoekers moeten de
verantwoordelijke instellingen meer samenwerken om de deelname van
mensen met een psychische handicap aan de samenleving te
bevorderen. De kerken en in het bijzonder de diaconieën kunnen
de belangen behartigen van psychisch kwetsbare mensen bij politiek
en maatschappelijke organisaties.
Reden voor dit onderzoek
In Nederland zijn in totaal zo’n 180
laagdrempelige opvangvoorzieningen: 60 kerk- en buurtprojecten die
bij het netwerk Urban Mission (NUM) zijn aangesloten, 140 in
– en aanloophuizen die in het Inloopcentra Beraad (ICB)
participeren en 13 drugs- en straatpastoraten van het Landelijk
Oecumenisch Netwerk Drugspastoraat (LOND).
Geleidelijk aan kwamen er steeds meer
signalen dat de bezoekersgroep veranderde. Doel van het onderzoek
was om de gevolgen van deze verandering in kaart te brengen en te
zien hoe de verschillende opvanginitiatieven hierop reageerden. Het
onderzoek is een gezamenlijk initiatief van het ICB, LOND, NUM en
Kerk in Actie.
bron:Kerkinactie