VVD-woordvoerder Hans van Baalen is bijzonder verheugd met de vrijspraak in hoger beroep van de sergeant-majoor der Mariniers Eric. O. "Deze uitspraak beantwoordt volledig aan ons rechtsgevoel en bevestigt ons vertrouwen in de rechter", zo stelde Van Baalen, die de uitspraak vanochtend persoonlijk in het Paleis van Justitie in Arnhem bijwoonde.
Uitgezonden militairen kunnen er in het vervolg van uitgaan dat hun goede trouw wordt verondersteld. Zij hoeven geen onomstotelijk bewijs te leveren. Zij moeten knopen doorhakken en geen knopen ontrafelen. Zij hoeven, wanneer zij in moeilijke en gevaarlijke omstandigheden hun werk naar eer en geweten uitoefenen, niet voor vervolging te vrezen.
De rechter stelde tevens vast dat de militaire commandant, die voor de insluiting van zijn eenheid moet vrezen, de enige is die ter plekke kan beoordelen of geweld moet worden gebruikt. Bij gerede twijfel over de juistheid van militair optreden kan het Openbaar Ministerie natuurlijk altijd een onderzoek instellen en eventueel tot vervolging overgaan. Dat vereist van het OM wel een hoge mate van zorgvuldigheid, waaraan het in de zaak Eric O. heeft ontbroken. Over het optreden van het OM in de zaak-Eric O. was de militaire Kamer van het Gerechtshof in Arnhem uiterst kritisch. Hiermee worden de eerdere uitlatingen van Hans van Baalen over het onjuist optreden van het OM en de onzorgvuldigheid van Super-PG De Wijkerslooth bevestigd.
De rechter stelde dat het OM op een uiterst ongelukkige wijze de publiciteit had gezocht, onvoldoende op de zaak was voorbereid, onvoldoende met het ministerie van Defensie had overlegd, ten onrechte de mening van de Nederlandse operationele commandant in Irak buiten beschouwing had gelaten, een eenzijdige visie op het legaliteitsbeginsel ten toon had gespreid, zich in de zaak had vastgebeten en zich onvoldoende had ingeleefd in de situatie ter plaatse (gebrek aan "situational awareness"). Deze kwalificaties zijn niet voor tweeërlei uitleg vatbaar.
De Kamerbreed aanvaarde motie-Van Baalen-Eijsink van december 2004, waarin om een onafhankelijke evaluatie van de zaak Eric O. wordt gevraagd, kan nu door de regering worden uitgevoerd. De adviezen van de onafhankelijke deskundigen moeten, volgens Van Baalen, leiden tot een aanzienlijke verandering in het optreden en de attitude van het OM en tot nieuwe procedures, waarbij, bijvoorbeeld, standaard het advies van de operationele commandant over vervolging moet worden ingewonnen en alleen gemotiveerd door het OM ter zijde kan worden geschoven. Een versterking van de militaire kennis en ervaring bij het OM is dringend gewenst. Het OM is niet boven kritiek verheven. Een hooghartige opstelling kan niet worden geaccepteerd.
Met deze uitspraak komt een einde aan anderhalf jaar ellende en onzekerheid voor Eric O. en zijn gezin en voor de uitgezonden Nederlandse militairen. De VVD-fractie wenst Eric O. en zijn naasten geluk en een goede toekomst en is hem dankbaar voor zijn rechte rug.
bron:VVD