Een automobilist of bromfietser die binnen vijf jaar na een
veroordeling opnieuw zwaar de fout ingaat, krijgt automatisch een
rijontzegging opgelegd. De nieuwe maatregel is bedoeld voor de
bestuurder die rijdt onder invloed, een grove snelheidsovertreding
maakt of een verkeersongeval veroorzaakt met ernstige gevolgen.
Dit staat in een wetsvoorstel van minister Donner dat hij mede namens
minister Peijs voor advies naar verschillende instanties heeft gestuurd.
De rechter kan nu al voor een groot aantal zware verkeersdelicten een
rijontzegging opleggen, maar is daartoe niet verplicht. Minister Donner
wil dat bij verkeersrecidive veranderen. Wegpiraten die opnieuw een
verkeersdelict begaan vormen een grote bedreiging voor de
verkeersveiligheid. Door het tweede delict negeert de automobilist of
bromfietser een eerdere strafrechtelijke afdoening. Een verplichte
rijontzegging voor een bepaalde periode is in die gevallen daarom
gerechtvaardigd. Van de maatregel gaat naar verwachting een sterk
preventieve werking uit: een gewaarschuwd mens telt voor twee.
Daarnaast wil minister Donner dat automobilisten bij recidive het
rijbewijs definitief kwijt zijn als zij van de rechter een
rijontzegging van à©à©n jaar of meer opgelegd hebben gekregen. Zij zullen
opnieuw examen moeten doen. Deze maatregel geldt voor alle gevallen
waarin een rechter op grond van de Wegenverkeerswet de rijbevoegdheid
van een automobilist kan ontzeggen. Verder maken de voorstellen geen
onderscheid tussen werk en privà©. Ook vrachtwagenchauffeurs die privà©
rijden en een ernstig verkeersdelict begaan, kunnen bij recidive hun
rijbewijs kwijtraken. Lichte verkeersdelicten (Mulderfeiten) die op
kenteken worden bekeurd en veelal met een geldboete worden afgedaan,
vallen buiten de werking van het wetsvoorstel. De bewindsman wil met
een eenvoudig puntenstelsel zonder al te veel administratieve rompslomp
het verkeersbeleid aanscherpen voor automobilisten die zà¨lf achter het
stuur hebben gezeten en door de politie zijn staandegehouden. De drie
soorten verkeersdelicten, waar binnenkort een verplichte rijontzegging
voor geldt, zijn vooral gekozen omdat ze veel gevaar opleveren. Na
rijden onder invloed en het begaan van grove snelheidsovertredingen is
bovendien sprake van een betrekkelijk hoge recidive, zo blijkt uit een
in 2004 afgerond recidive-onderzoek van het Wetenschappelijk Onderzoek-
en Documentatiecentrum (WODC) van het ministerie van Justitie. Ook
behoren ze sinds jaar en dag tot de kern van het
verkeersveiligheidsbeleid.
Bovendien is het merendeel van deze verkeersdelicten redelijk eenvoudig
op te sporen met behulp van hoogwaardige technische apparatuur. Zo
wordt bij verkeerstoezicht regelmatig gebruik gemaakt van onopvallende
videosurveillance (VROS-auto's) om weggebruikers die grove
snelheidsovertredingen begaan, staande te houden. Een experiment met
videosurveillance heeft in de politieregio IJsselland in 2001 zo'n 200
ingevorderde rijbewijzen van gevaarlijk rijdende bestuurders
opgeleverd. De algemene videosurveillances op het hoofdwegennet van het
KLPD hebben in 2002 geresulteerd in ongeveer 250 ingevorderde
rijbewijzen en 14 gevallen waarin in opdracht van het CBR onderzocht is
of het rijbewijs van de bestuurder ongeldig zou moeten worden
verklaard. In de loop van 2004 is een twintigtal extra videoauto's
ingezet om de pakkans van notoire hardrijders te vergroten. Uit
ervaring blijkt dat deze verkeersdeelnemers zich vaak ook schuldig
maken aan bumperkleven, agressief rijgedrag, inhalen over een
doorgetrokken streep en andere grove verkeersovertredingen.
Snelheidsovertredingen van meer dan 40 km te hard op autosnelwegen en
30 km te hard op overige wegen vallen onder het strafrecht.
Uit het recidive-onderzoek van het WODC blijkt verder dat de meeste
verkeersdelinquenten slechts à©à©n of twee keer in aanraking komen met
justitie; gebeurt dit vaker, dan hebben zij doorgaans ook andere
delicten op hun kerfstok. De geregistreerde recidive onder
verkeersdelinquenten is over het algemeen lager dan in andere
dadergroepen, zoals geweldplegers en vermogensdelinquenten. Ruim 40
procent van daders in het verkeer loopt binnen vijf jaar opnieuw tegen
de lamp.
Als er sprake is van recidive, dan is dat in 80 procent van de gevallen
vanwege een ander verkeersdelict. De specifieke recidive na rijden
onder invloed bedraagt na vijf jaar 28 procent. Eà©n op de vijf personen
die zijn veroordeeld voor een grove snelheidsovertreding, zijn binnen
vijf jaar opnieuw voor hetzelfde delict vervolgd.
Bron: Ministerie van Justitie