Alkmaar krijgt nieuw mini cultureel centrum

Er zijn goede kansen voor een uniek centrum voor woord, beeld en geluid in Alkmaar. De erven van Lucebert zijn bereid een belangrijk deel van hun collectie van deze veelzijdige kunstenaar aan het nieuwe Centrum ter beschikking te stellen. Theater en filmhuis Provadja participeert graag in dit initiatief en kan zo zijn sterke imago als cultuurvernieuwer in de regio verder uitbouwen. En daarmee dient zich ook een oplossing aan voor het nijpende huisvestingsprobleem van Provadja. Het nieuwe centrum zou moeten komen in het monumentale en nu leeg staande Doelencomplex, dat in het verleden onderdak heeft geboden aan het Alkmaarse Stedelijk Museum.

Dit blijkt uit een verkenning van het bureau Gottschalk Advies en Organisatie, dat in opdracht van de gemeente Alkmaar heeft gekeken naar een culturele bestemming van het Doelencomplex. Een bestemming, die waarde toevoegt aan het culturele en cultuurtoeristische palet in de regio en dat kan fungeren als een levend centrum voor hedendaagse kunst. Het plan omvat restauratie van het Rijksmonument de Sint Sebastiaans Doelen uit 1618 en nieuwbouw voor de film- en theaterfunctie.

Gottschalk adviseert het Doelencomplex om te vormen tot een centrum voor woord, beeld en geluid. Een vernieuwende en inspirerende plek die “multifunctioneel en interdisciplinair” is, zo stelt het bureau, “midden in het culturele en historische hart van Alkmaar”. Zo zou een landelijk gezien unieke voorziening verrijzen, “van waaruit de actuele kunsten en culturele ontwikkelingen woord, beeld en geluid centraal staan.”

Lucebert en Provadja
Het bureau Gottschalk heeft de erven bereid gevonden hun medewerking te verlenen aan een centrum voor woord, beeld en geluid, en een deel van de collectie van het in 1994 in Alkmaar overleden “zeldzame dubbeltalent in taal en beeld” ter beschikking te stellen. Lucebert geniet internationale bekendheid en waardering, geldt als voorbeeld van de interdisciplinaire werkwijze van hedendaagse kunstenaars en heeft grote naam gemaakt als vernieuwer van poëzie en beeldende kunst.

Lucebert heeft nog niks aan actualiteit ingeboet, en zijn gedachten zijn nog steeds springlevend. Zijn grenzeloze experimentele oeuvre vormt de basis voor het centrum voor (her)levende woorden, beelden en geluiden. Maatschappelijke ontwikkelingen als migratie, de veranderende communicatie via de nieuwe mediatechnologie, en taalontwikkelingen ‘op straat’, zoals de rap, maken het juist nu relevant om een plek te scheppen voor taal, beeld en muziekcultuur, zo stelt het bureau Gottschalk.

Provadja, het alternatieve theater en filmhuis van Alkmaar, is betrokken bij de planvorming en ziet goede mogelijkheden zijn doelstellingen te combineren met het gedachtegoed van Lucebert. Ook is Provadja enthousiast om zich te vestigen in het Doelencomplex, en daarmee heeft het plan zijn huidige vorm gekregen. Al langere tijd was er een noodzaak om een oplossing te vinden voor het urgente huisvestingsprobleem van het bekende Alkmaarse theater en filmhuis.

Provadja ziet volop kansen om nog hechter samen te werken met andere culturele instellingen rond het nieuwe centrum voor woord, beeld en geluid. “Dat zal het culturele klimaat in Alkmaar op een hoger niveau tillen”, aldus Provadja, dat het initiatief zal nemen samen met andere culturele instellingen de mogelijkheden tot samenwerking te verkennen.

Totdat er meer zekerheid is, wil het Alkmaarse theater en filmhuis wel de eerder gewenste locatie aan de Schelphoek, de Zoutziederij, nadrukkelijk in beeld houden als een goede optie voor het toekomstige onderkomen van Provadja.

Uitwerking
De plannen van het bureau Gottschalk voor een centrum voor woord, beeld en geluid voorzien in een ruimte voor presentaties van de Lucebert-collectie in het monumentale gedeelte van het gebouw, twee filmzalen, een theater- en concertzaal, 600 vierkante meter overige tentoonstellingsruimte, een museumwinkel, een café/restaurant en een sociëteit.

Op basis van ervaringsgegevens elders calculeert het bureau Gottschalk dat het nieuwe centrum in Alkmaar kan rekenen op 80.000 bezoekers per jaar, de bezoekers aan het horecagedeelte niet meegeteld. Voorlopige ramingen van het bureau wijzen uit dat de kosten voor realisatie van het centrum zo’n negen miljoen euro bedragen.

Het College van Burgemeester en Wethouders van Alkmaar heeft enthousiast gereageerd op de plannen voor een nieuwe bestemming van het Doelencomplex. Het noemt de plannen “zeer creatief en zeer interessant”. “Het centrum zou grote waarde aan de stad toevoegen”, aldus het college, dat stelt dat pas daadwerkelijk een beslissing genomen kan worden als een en ander nader is uitgewerkt.

“Dit plan biedt een prachtige kans om de belangrijke collectie van Lucebert en het daaraan verbonden concept in Alkmaar te vestigen”, aldus PvdA wethouder Hans Meijer van cultuur en vastgoed. “Onze lang gekoesterde wens voor een centrum voor hedendaagse kunst in Alkmaar kan in vervulling gaan. Dit alles zou een geweldige impuls zijn voor de cultuur in Alkmaar, en voor de uitstraling van onze stad. Bovendien biedt het concept een zeer aanlokkelijke oplossing voor de huisvesting van Provadja. Daarover willen we graag met het bestuur van Provadja verder in gesprek gaan. Voor de opdracht tot verdere uitwerking is het woord aan het nieuwe college.”

Alkmaar eert Lucebert sinds een paar jaar met een dichtregel die als monument op het gebouw van het stadskantoor is geplaatst dat gebruikt wordt door de sociale dienst. De regel luidt: "Van teveel spektakel wankel je allicht"

bron:Gemeente Alkmaar