De Rechtbank Alkmaar wijst procespartijen voortaan op de mogelijkheid van mediation. Bij mediation lossen partijen in onderling overleg hun conflicten op via bemiddeling door een onafhankelijke derde, de mediator. Bij die oplossing kunnen de partijen ook niet-juridische geschilpunten betrekken.
Doorverwijzing naar mediation is mogelijk in handelszaken, familiezaken en bestuurszaken, waaronder belastingzaken. Mediation kan ook tijdens een juridische procedure een goede keus zijn indien partijen verwachten dat een juridische beslissing het werkelijke conflict niet zal oplossen. De Rechtbank Alkmaar heeft twee mediationfunctionarissen opgeleid bij wie partijen terecht kunnen voor informatie en deskundige uitleg.
In een landelijk project is onderzocht wanneer mediation tijdens een procedure succesvol is. Dit is bijvoorbeeld het geval als de partijen zoeken naar een snelle maatwerkoplossing waarop zijzelf invloed willen uitoefenen. Mediation kan ook uitkomst bieden als het behoud van de relatie belangrijk is of als partijen op z'n minst de relatie goed willen afronden.
Niet in alle gevallen is mediation een goede oplossing. De rechtbank biedt daarom aan procespartijen de keus tussen schikken, bemiddelen en beslissen om zo in alle gevallen effectieve conflictoplossing op maat mogelijk te maken.
Tijdens de mediation wordt de procedure stopgezet. Mocht de mediation niet of slechts gedeeltelijk slagen, dan wordt de procedure bij de rechter onmiddellijk hervat.
De eerste tweeëneenhalf uur bij de mediator zijn voor partijen kosteloos. Bij eventuele vervolggesprekken delen partijen de kosten. Omdat het succes van mediation samenhangt met de kosten van de mediator, is er een financiële tegemoetkoming voor mensen met een laag inkomen. Ook werkt de mediator in dat geval met het uurtarief van de sociale advocatuur. Partijen die al een toegevoegd advocaat hebben, hoeven bij mediation niet opnieuw een eigen bijdrage te betalen. Partijen die nog geen advocaat hebben en volgens de Wet op de rechtsbijstand in aanmerking komen voor gesubsidieerde rechtsbijstand door een advocaat, kunnen in aanmerking komen voor een mediationtoevoeging.
De afgelopen jaren hebben zes gerechten in het kader van het project Mediation naast rechtspraak ervaring opgedaan met doorverwijzing naar mediation. In ongeveer 2.500 zaken zijn partijen doorverwezen. In civiele zaken was de gemiddelde tijdsduur van mediation 6,5 uur en in bestuurszaken 4 uur. In circa 60% van de gevallen kwamen partijen tot een algehele oplossing van het conflict.
Ook als de mediation mislukte, hadden de gesprekken vaak zin, doordat partijen het werkelijke geschilpunt beter in beeld kregen.
Mede op grond van de gunstige resultaten van het project Mediation naast rechtspraak heeft de Tweede Kamer in januari 2005 besloten de doorverwijzingsvoorziening naar mediation bij alle gerechten in te voeren. Vanuit het gerecht is dit een extra dienstverlening aan justitiabelen. De doorverwijzingsvoorziening wordt vanaf 1 april 2005 gefaseerd ingevoerd. Naar verwachting beschikken de rechtbanken en gerechtshoven in 2007 over een doorverwijzingsvoorziening naar mediation.
bron:Rechtbank Alkmaar