Zo nu en dan komen er bij het KNMI vragen binnen waarop we geen
bevredigend antwoord kunnen geven. Recentelijk werd onze aandacht weer
eens gevestigd op een mysterieus verschijnsel: 'lichtende wielen'. Al
zeker honderd jaar worden er op zee dergelijke verschijnselen
waargenomen waarvoor nog steeds geen fatsoenlijke verklaring is.
'Lichtende wielen', of 'phosphorescent wheels/rings' of 'oceanic light
wheels', zijn lichtgevende verschijnselen die aan boord van schepen in
vooral de Indische Oceaan, Perzische Golf en de Zuid-Chinese Zee zijn
waargenomen. Er is in de loop der jaren veel over geschreven en
verschillende mogelijke oorzaken zijn de revue gepasseerd, van
biologische tot seismische bronnen en zelfs mogelijke verbanden met
UFO's en graancirkels.
'Lichtende wielen' komen voor in veel verschijningsvormen en zijn
vaak samen gezien met 'lichtende parallelle banden' of 'lichtende
roterende spaken'. Soms à©à©n en soms meerdere wielen, links- of rechtsom
draaiend, met een diameter tussen 3m en 200m, soms ogenschijnlijk zich
uitstrekkend tot de horizon. Soms werden deze fenomenen waargenomen
onder water, maar ook vlak boven water. Ook worden in dit verband
'onder water opstijgende en aan het oppervlak exploderende bollen
licht' en 'onderzeese lichtstralen' gezien. Kortom een zeer
uiteenlopend, maar ook zeer intrigerend verschijnsel.
Om een
beeld te schetsen van hoe een 'lichtend wiel' er uit kan zien, volgt
hier een waarneming van een dergelijk verschijnsel, gemaakt aan boord
van de Nederlandse tanker m.s. 'Dione' op 5 november 1978. Dit verslag
werd al eerder gepubliceerd in het Nautisch Technisch Tijdschrift/De
Zee (nr. 4 - 1979), maar is dermate uitgebreid dat het een goed beeld
geeft van een van de verschijningsvormen van een dergelijk 'object'. De
'Dione' is een van de 45 Nederlandse waarnemingen van 'lichtende
wielen' die het KNMI sinds 1910 heeft ontvangen. Het is opmerkelijk,
dat ook in andere landen geen waarnemingen van 'lichtende wielen' zijn
ontvangen uit de tijd dat er alleen nog maar zeilschepen voeren. Alle
waarnemingen komen van gemotoriseerde schepen. Hoewel bioluminescentie
(want daar heeft het alles mee te maken) ook in de zeiltijd werd gemeld
(melkzeeën en zeevonk), heeft nooit een zeeman ooit van een dergelijk
dramatisch verschijnsel gerept.
Spaken en wielen draaiden boven
water op ongeveer à©à©n meter hoogte, en daar waar een spaak overheen
ging lichtte de zee sterk op, ongeveer even ver als de buitenste
wielen. Achter het schip en naast het achterschip, waar door veel
uitstralend licht van de scheepsverlichting de spaken en wielen minder
goed te zien waren, doch nog wel duidelijk als zodanig herkenbaar, was
ook het oplichten der zee niet goed zichtbaar.
De dikte van de
wielen bedroeg ongeveer 1,5 àƒÆ’ 2m, dunner bij de oorsprong, doch
geleidelijk dikker naarmate ze verder naar buiten kwamen. De spaken
waren kegelvormig, spits bij het schip, naar het uiteinde ongeveer 2 àƒÆ’
2,5m breed met een bolle vorm in de draairichting.
Er
is nog geen sluitende wetenschappelijke verklaring voor het
verschijnsel maar het KNMI betrekt de verslagen van de waarnemingen nu
bij het onderzoek naar de klimaatveranderingen.
bron:KNMI