Met deze publicatie beschrijft het CBS sociale trends. In 2003 was 37
procent van de huishoudens van mening dat hun financiële situatie
afgelopen jaar verslechterd is. Dat is ruim drie keer zoveel als in
2000.
Andere trends laten geringe veranderingen zien. Zo nam het aandeel
mensen dat zich onveilig of zich ongezond voelde licht toe. Trends in
de beleving komen niet altijd overeen met de feitelijke ontwikkeling.
Positief oordeel over gezondheid maar toch ...
De meeste mensen vinden hun gezondheid goed of zeer goed. De afgelopen
twintig jaar is dit aandeel heel licht gedaald, maar dat is deels het
gevolg van de veroudering van de bevolking. Toch zijn steeds meer
mensen medicijnen gaan gebruiken. Deze stijging doet zich voor in alle
leeftijdsgroepen. Het gebruik van niet voorgeschreven medicijnen laat
een veel sterkere stijging zien dan dat van voorgeschreven medicijnen.
We gaan vaker naar de fysiotherapeut dan een aantal jaren geleden en er
zijn steeds meer mensen met overgewicht.
Gevoel van onveiligheid licht gestegen terwijl de veiligheid gelijk bleef
Iets meer mensen voelen zich wel eens onveilig vergeleken met een paar
jaar geleden. Jonge vrouwen voelen zich het meest onveilig. Maar
anderzijds bleef het aandeel mensen dat met criminaliteit te maken
kreeg de afgelopen tien jaar gelijk. Ook op dit punt is een zekere
tegenstrijdigheid zichtbaar in ontwikkeling van beleving en feiten.
Langer naar school en meer tweeverdieners
We gaan steeds langer naar school en ons opleidingsniveau stijgt. De
huidige generatie jongeren heeft er als schoolverlater gemiddeld 17
jaar onderwijs op zitten. Jonge vrouwen hebben hun achterstand op jonge
mannen ingelopen. In het hoger beroepsonderwijs en op de universiteit
zijn tegenwoordig evenveel mannelijke als vrouwelijke studenten,
terwijl vrouwen hun studie sneller afronden dan mannen. Het aantal
vrouwen en jonge moeders met een baan stijgt. Mede daardoor zijn er nu
meer tweeverdieners en hebben in de meeste jonge gezinnen beide ouders
een betaalde baan.
Minder werkstress
Gemiddeld is het onder hoge tijdsdruk werken de afgelopen jaren
gedaald. De werkdruk bij vrouwen van 20-29 jaar is hoger dan die bij
mannelijke leeftijdgenoten. Boven de dertig jaar is de werkdruk bij
mannen hoger. Dat hangt samen met het hogere aandeel deeltijdwerkers
bij vrouwen boven de 30 jaar. Deeltijders kennen een lagere werkstress
dan voltijders. Dat neemt niet weg dat werkende ouders het druk hebben.
Daarom wordt de hulp van oma en opa ingeroepen. De helft van de
werkende ouders brengt de kinderen geregeld naar opa en oma. Deze vorm
van kinderopvang is daarmee de meest gebruikte vorm.
Vermogens fors gestegen
Het vermogen van huishoudens bestaat voor meer dan de helft uit de
waarde van de eigen woning. Vooral door de stijgende woningprijzen zijn
de vermogens van huishoudens met een eigen woning sterk gestegen. De
terugval in de economie heeft op de woningprijzen weinig effect gehad.
De koersontwikkeling van aandelen heeft veel minder invloed op het
vermogen omdat aandelen gemiddeld minder dan eenvijfde van het vermogen
vormen. De vermogensverdeling is erg scheef, veel schever dan de
inkomensverdeling. Zo bezit iets meer dan 1 procent van de huishoudens
een kwart van het totale vermogen.
Bron: Centraal Bureau voor de Statistiek