Een eeuw vakbeweging is voorbij. Wat is er in die honderd jaar bereikt? Een fraaie nieuwe vakbondssite helpt bij het beantwoorden van die vraag.
De FNV kijkt deze week terug op honderd jaar sociale verworvenheden. De vakbeweging vraagt zich en passant af: wie was nou eigenlijk de werkgever van de eeuw?
Is de werkgever een uitbuiter, zoals Regout van Sphinx, die kinderen voor zich liet werken? Of waarderen we ondernemers die maatschappelijk verantwoord ondernemen, zoals de pionier Jacques van Marken van Gist, die een prachtig park voor zijn arbeiders bouwde?
Of is het Philips, dat uitgroeide tot een multinational met werkgelegenheid voor 161.500 werknemers in 60 landen? Op internet mag Nederland het tot eind oktober zeggen
Het heeft iets van de 'The Beauty & The Beast¹, om Jacques van Marken(1845-1906) en Petrus Regout (1801-1878) tegenover elkaar te zetten. De ondernemers bestreden elkaar al, in hun tijd.
Van Marken bedacht eigenhandig de ondernemingsraad, door werknemers te raadplegen over bedrijfszaken. Regout deed dat niet, omdat de helft van zijn personeelsbestand bestond uit kinderen tussen negen en vijftien jaar. Tot op de dag van vandaag durft de stad Maastricht geen standbeeld van deze ondernemer in de openbare ruimte te plaatsen.
De FNV presenteert deze kopstukken vandaag op een interactieve website, met een uitrollende tijdsbalk.
Filmpjes grijpen terug op de allereerste idealen van de arbeidersbeweging. Oprichter van het NVV Henri Polak is daarop te zien, vurig sprekend vanaf een muziektent op het Museumplein.
Op hetzelfde plein maakt de FNV ook de geschiedenis rond, met helikopterbeelden uit najaar 2004. Toen togen 300.000 mensen naar Amsterdam om hun prepensioen veilig te stellen en te pleiten voor levensloopregelingen.
Wat zijn de belangrijkste verworvenheden van de eeuw, vraagt de FNV zich af. Is dat de emancipatie van de arbeidersklasse? In de begindagen droomden de arbeiders alleen nog maar van een werkdag van acht uur, zodat ze nog acht uur over zouden hebben voor studie en acht uur om te slapen. Is dat de welvaart, die vooral van de laatste veertig jaar is? Iedereen meer dan gemiddeld à©à©n auto voor de deur?
In de geschiedenis zoeken naar fundamenten, betekent ook vooruit kijken. En ook daar laat de FNV websurfers meedenken. Wat zijn de belangrijkste taken voor de periode 2005-2105? Enkele opties : Het realiseren van nieuwe idealen als een duurzame samenleving. Het integreren van nieuwkomers in de samenleving. En: het helpen van vakbondscollega¹s in ontwikkelingslanden.
De FNV schrijft: Onze kinderen hebben nu de kans om een goed vak te leren, of te studeren. Zich in te zetten voor leeftijdsgenoten die het minder hebben getroffen dan zij, omdat ze in ontwikkelingslanden zijn geboren.
Aan het programma voor de toekomst zal leiding worden gegeven door de eerste vrouwelijke voorzitter van de FNV, Agnes Jongerius, die woensdag Lodewijk de Waal opvolgt.
Zelf komt de historica Jongerius in de geschiedschrijving niet voor, wanneer de vraag wordt gesteld: Wie is de vakbondsvrouw van de eeuw?¹. Haar commentaar: 'Dat klopt. Ik ben niet van de oude eeuw. Ik ben van de nieuwe.'
bron:FNV