Historicus Lambert Giebels kan geen inzage
in stukken van het Koninklijk Huisarchief afdwingen bij de
bestuursrechter. Dit blijkt uit een uitspraak van de Afdeling
bestuursrechtspraak van de Raad van State van 1 november 2006. De
rechtbank van
Breda heeft zich in maart 2006 onbevoegd
verklaard om van het geschil dat Giebels heeft met het Koninklijk
Huisarchief, kennis te nemen. De rechtbank heeft in haar uitspraak
aangegeven dat hij voor een inhoudelijke beoordeling van het
geschil bij de burgerlijke rechter moet zijn. Giebels stelde hoger
beroep in tegen deze uitspraak, maar de Raad van State heeft nu de
eerdere uitspraak van de rechtbank van Breda bevestigd.
In januari 2005 heeft de directeur van het
Koninklijk Huisarchief het verzoek om inzage afgewezen. Net als de
rechtbank oordeelt de Raad van State nu in hoger beroep dat de
directeur niet kan worden aangemerkt als een bestuursorgaan in de
zin van de Algemene wet bestuursrecht. Dit betekent dat zijn
afwijzende beslissing niet kan worden aangemerkt als een besluit,
waartegen beroep kan worden ingesteld bij de bestuursrechter.
De Raad van State komt onder meer tot dit
oordeel, omdat het Koninklijk Huisarchief noch de Stichting
'Archief van het Huis Oranje-Nassau' krachtens publiekrecht is
ingesteld. Evenmin kunnen de Stichting of de directeur worden
aangemerkt als een 'met enig openbaar gezag bekleed college of
persoon'. Aan de Stichting of aan de directeur zijn immers niet
een of meer overheidstaken opgedragen. De beslissing is dus niet
genomen door of namens een bestuursorgaan.
Verder leidt het enkele feit dat de
Koningin (enig) bestuurder is van de Stichting, er niet toe dat de
overheid invloed heeft op het functioneren van de Stichting of op
het beheer van het Koninklijk Huisarchief, mede omdat de Koningin
in deze situatie als
privé-persoon handelt. Dit betekent
dat zij niet anders dan als privé-persoon kan worden
aangesproken op het naleven van de Archiefwet, net als iedere
andere particuliere persoon die een archief beheert.
In het Koninklijk Huisarchief worden de
stukken bewaard die behoren aan de Stichting 'Archief van het Huis
Oranje-Nassau'. Het beheer van het Koninklijk Huisarchief wordt
gevoerd door de directeur. Historicus Giebels wil - net als
historicus Cees Fasseur -
inzage in het zogenoemde Beel-dossier over
de Greet Hofmansaffaire. Dit is het dossier van 'vier verzegelde
pakketten' die Beel naar zijn zeggen in juli 1957 namens zijn
commissie op het Koninklijk Huisarchief heeft gedeponeerd. Het
Beel-dossier is - in
tegenstelling tot twee andere dossiers
over deze affaire - nog niet overgedragen aan het Nationaal
Archief. Giebels wil de documenten uit het Beel-dossier om zo snel
mogelijk te kunnen beginnen met het schrijven van een boek over de
Greet Hofmansaffaire.
bron:Raad van State