Invoering van lekenrechtspraak moet
slechts dan overwogen worden indien hiertoe een dwingende noodzaak
bestaat. Hiervan is op dit moment in Nederland geen sprake. Tot die
conclusie komt professor De Roos in een advies dat hij in opdracht
van de Minister van Justitie schreef. Minister Hirsch Ballin
(Justitie) heeft dit advies vandaag naar de Tweede Kamer
gestuurd.
Toenmalig minister Donner verzocht, in
reactie op de vragen vanuit de Tweede Kamer, professor De Roos
onderzoek te doen naar de wijze waarop in de ons omringende landen
burgers door middel van lekenrechtspraak worden betrokken bij de
strafrechtspraak.
De Roos deed een inventariserend onderzoek
naar diverse systemen van lekenrechtspraak in vijf EU-landen. Zijn
belangrijkste conclusies luiden dat, hoewel er op zich geen
principiële argumenten zijn tegen de invoering van
lekenrechtspraak in Nederland, het niet een middel is om te zorgen
dat de opgelegde straffen beter beantwoorden aan de wens van de
samenleving.
Mocht toch besloten worden tot invoering
van enige vorm van lekenrechtspraak in Nederland, dan leent het
Duitse systeem zich daar nog het meest voor, omdat deze niet ver
van de Nederlandse cultuur en historie is verwijderd. De Roos meent
echter dat ook de introductie van het Duitse systeem noopt tot een
drastische wijziging van het huidige strafprocesrecht. Dit vergt
veel energie en heeft tevens aanzienlijke budgettaire en
organisatorische consequenties.
Invoering van lekenrechtspraak is volgens
De Roos dus niet de oplossing van de kloof tussen burger en
rechtspraak. Wel is hij van mening dat het professionele karakter
van de Nederlandse strafrechtspraak geslotenheid,
ontoegankelijkheid en onbegrip in de hand werkt. Hij constateert
dat dit probleem gelukkig inmiddels wordt onderkend en dat op dit
punt tal initiatieven worden genomen. De winst van de discussie
over lekenrechtspraak is daarmee, volgens De Roos, dat de alertheid
op dit punt wordt vergroot.
De minister van Justitie zal pas
inhoudelijk op de resultaten reageren, als ook de uitkomsten van
het onderzoek onder burgers naar hun beweegredenen, motieven om te
pleiten voor eventuele invoering van lekenstrafrechtspraak in
Nederland is afgerond. Dit onderzoek wordt nog dit jaar
verwacht.
bron:MinJus